Matematyka

Matura 2009, Matura 2010

Andrzej Kiełbasa i Piotr Łukasiewicz
Wydawnictwo "2000"
4 lutego 2009
Kolejne wydanie popularnego zbioru zadań autorstwa panów Kiełbasy i Łukasiewicza. Ze względu na dużą liczbę zadań, zbiór bardzo lubiany i często polecany przez nauczycieli. W stosunku do poprzednich wydań, zmiany polegają przede wszystkim na dostosowaniu materiału do aktualnych wymagań egzaminacyjnych (np. usunięcie działu poświęconemu granicy i pochodnej funkcji). Drugą widoczną zmianą jest zamieszczenie rozwiązań do części zadań.

Zawartość

Zadania są zgrupowane w 10 rozdziałach pierwszej części i 8 rozdziałach drugiej. Rozdziały te są następujące:

I częśćLiczba zadańII częśćLiczba zadań
1. Wyrażenia algebraiczne. Równania i nierówności algebraiczne211. Ciągi167
2. Liczby rzeczywiste. Zbiory1402. Planimetria276
3. Funkcje663. Geometria analityczna153
4. Funkcja liniowa904. Stereometria175
5. Funkcja kwadratowa1695. Zadania optymalizacyjne59
6. Wielomiany766. Rachunek prawdopodobieństwa173
7. Funkcje wymierne587. Statystyka42
8. Funkcja wykładnicza408. Zadania zamknięte130
9. Funkcja logarytmiczna65
10. Trygonometria107
Każdy rozdział dzieli się na trzy części.
  • Na początku rozdziału jest (zwykle jednostronicowe) przypomnienie najważniejszych wzorów i definicji - jest ono bardzo oszczędne, w zasadzie niewiele wykracza poza wzory z tablic matematycznych.
  • Następnie jest kilkanaście/kilkadziesiąt zadań wprowadzających, które są pogrupowane ze względu na wymagania egzaminacyjne.
  • Trzecią częścią rozdziału jest lista przykładowych zadań maturalnych, zwykle podzielona na mniejsze grupy tematyczne.

Na szczególny komentarz zasługuje sposób oznaczania poszczególnych zadań. Ponieważ książka jest adresowana do szerokiej grupy odbiorców (matura 2009/2010, poziom podstawowy/rozszerzony), oznaczenia te są dość ciekawe. Kolor numeru zadania wskazuje czy zadanie jest na poziomie podstawowym, czy na rozszerzonym. Ponadto wprowadzone są specjalne oznaczenia na zadania, które odpowiadają standardom egzaminacyjnym tylko jednej z matur 2009 lub 2010 - jest tu kilka możliwych kombinacji, więc nie będziemy tego opisywać szczegółowo. Ostatnim oznaczeniem jest literka W lub R, oznaczająca zadania, do których zamieszczono wskazówkę/rozwiązanie.

Zadania zamknięte

W ostatnim rozdziale II części zamieszczono 130 przykładowych zadań zamkniętych. Zadania te są przeznaczone dla uczniów zdających maturę 2010 na poziomie podstawowym.
obrazekobrazekobrazek obrazekobrazek
Rok wydania2008Cena20zł+20zł
ISBN83-921837-5-4OdpowiedziTak
RozwiązaniaDo niektórych zadańPodtytułMatura 2009, Matura 2010
WskazówkiSporadycznieLiczba stron172+208
Liczba zadań1877+130 zamkniętychPoziompodstawa+rozszerzenie
Format

Nasza opinia

Plusy

  • Zbiór zawiera bardzo dużo zadań o różnym poziomie trudności.
  • Do wszystkich zadań są odpowiedzi. Ponieważ zbiór jest od wielu lat w użyciu, odpowiedzi są praktycznie bezbłędne.
  • Dodatkowe zadania zamknięte są miłym bonusem i na pewno są dobrym sprawdzianem przed maturą.
  • Rozwiązania wybranych zadań - dzięki temu zaczyna być możliwa samodzielna praca ze zbiorem.
  • Zbiór od wielu lat jest bardzo popularny, więc rozwiązania wielu trudniejszych zadań są łatwe do znalezienia na forach internetowych.

Minusy

  • Nadal brakuje rozwiązań do wielu trudnych zadań. Ponadto zamieszczone rozwiązania są dość skrótowe, więc pracując ze zbiorem często będziemy musieli szukać pomocy gdzie indziej.
  • Duża liczba zadań. Jest to zaleta, ale i wada. Ponieważ nie da się rozwiązać wszystkich zadań, trzeba wybierać, które zadania będzie się rozwiązywać - na ogół słabi i średni uczniowie nie są w stanie tego zrobić.
  • Skomplikowane zadania. Wielu uczniów skarży się na zniechęcający charakter wielu zadań w zbiorze. I trudno się dziwić, jednym z głównych pomysłów autorów na trudne zadania, są zadania skomplikowane rachunkowo. Np. sporo jest zadań geometrycznych, w których dane są w postaci symbolicznej, i które prowadzą do koszmarnych odpowiedzi typu \(\frac{1}{6}\pi R^3\frac{\sin^3\alpha}{\cos^6\frac{\alpha}{2}-\sin^6\frac{\alpha}{2}}\). Co gorsza, często odpowiedzi zawierają funkcje trygonometryczne co sprawia, że może być kilka postaci poprawnej odpowiedzi, które na pierwszy rzut oka wydają się być różne. Oczywiście uwaga ta dotyczy tylko części zadań, jak już pisałem, poziom trudności zadań w zbiorze jest dość zróżnicowany.
  • Należy pamiętać, że wbrew tytułowi, znakomita większość zadań w zbiorze nie jest zadaniami typu maturalnego. Większość zadań to zadania typowo szkolne.

Podsumowanie

W zasadzie mam mieszane uczucia. Autorzy zbioru stanęli przed kilkoma problemami: po pierwsze zbiór był pisany dawno i wiele zawartych w nim treści w międzyczasie zniknęło z wymagań maturalnych. Skutkiem tego są kolejne cięcia w zbiorze: usunięto cały dział poświęcony pochodnej, usunięto równania i nierówności wykładnicze/logarytmiczne itd. Zamiast tego, udało się zmieścić rozwiązania do wielu zadań. Czy są to zmiany na lepsze? To zależy. Na pewno zbiór staje się coraz bardziej maturalny, a coraz mniej szkolny - nie jest tajemnicą, że w wielu szkołach nadal będzie się uczyć treści wykraczające poza minima egzaminacyjne.

Drugi problem, z którym mierzą się autorzy, to obowiązkowa matura 2010 i rzesze słabych uczniów zmuszonych do zadawania matury z matematyki. Moim zdaniem ten zbiór się umiarkowanie nadaje dla takich uczniów, ale autorzy starają się jak mogą, żeby ten stan zmienić (rozwiązania zadań, zadania zamknięte).

W zasadzie nie jest to uwaga dotycząca tylko tego zbioru, ale zaczynam być przekonany, że nie da się napisać dobrej książki, która będzie skierowana zarówno do uczniów zdających maturę na poziomie podstawowym jak i na poziomie rozszerzonym.

Na koniec pora na pochwały. Opisywany zbiór przez lata zapracował na miano najlepszego zbioru zadań dla uczniów zdających maturę z matematyki, i to się nie zmienia. Dzięki rozwiązaniom zadań zbiór stał się jeszcze lepszy.

Zbiór zadań rzeczywiście kultowy. Odpowiedzi prawie bezbłędne. Poza może zadaniem 541, gdzie autor zapomniał, że zero do potęgi zerowej jest symbolem nieoznaczonym.

Na przełomie września i października 2009 ukazał się nowy KIEŁBASA dla poziomu podstawowego. Na pierwszy rzut oka przypomina poprzednią pozycję, nie mniej jednak wyraźnie pisany już jest pod maturę 2010. Poza znanymi z poprzednich wydań zadaniami wprowadzającymi mamy tu zadania maturalne podzielone na zadania zamknięte, zadania otwarte krótkiej i zadania otwarte rozszerzonej odpowiedzi. Ciekawostką jest to, że pozycję tę wydało nie jak dotąd Wydawnictwo 2000, ale nikomu raczej nieznane Wydawnictwo LUBATKA (może to jakaś spółka-siostra albo mutacja Wydawnictwa 2000?). Co by jednak nie mówić o nowym wydaniu wygląda na to, że wydawnictwo bardzo poganiało autora, żeby zdążyć z publikacją przed konkurencją, bo np. już jedno z pierwszych zadań zamkniętych, tj. zad. 7, str. 9 wzbudza rozbawienie nie tylko wśród matematyków (proszę o chwilę refleksji nad odpowiedzią A). Jan Staropolski

Mam pytania dotyczące błędów w nowym wydaniu : MATURA Z MATEMATYKI 2010 - ... poziom podstawowy część I. Może rozwiązywał już ktoś te zadania i wie, które odpowiedzi są błędne?

spinner